JESIENNE ZBIORY NASION BUKA I ŻOŁĘDZI DĘBU W NADLEŚNICTWIE OLSZTYNEK

Ten rok jest dla olsztyneckich leśników łaskawy. Wskazują na to już wiosenne obserwacje kwitnących buków, których korony drzew były oblepione wręcz bukwią. Taki urodzaj nie zdarza się to często. Buki obficie owocują co 6 do 8 lat. Ostatnim razem było tak w Nadleśnictwie Olsztynek w 2011 r.

Dlatego w tym roku leśnicy chcą wykorzystać ten urodzaj i zgromadzić jak najwięcej nasion. W planach są zbiory nawet 600 kg, co pozwoli wyprodukować około miliona sadzonek buka i zapewni zapas materiału sadzeniowego na najbliższe 3 lata zarówno dla Nadleśnictwa Olsztynek, jak i sąsiednich nadleśnictw.

Gromadzenie nasion to bardzo żmudna praca. Zbiera się ręcznie z ziemi tylko zdrowe, nieuszkodzone orzeszki. Aby uzyskać kilogram bukwi potrzeba aż 2860 sztuk nasion. Nie można ich zbierać wszędzie. Nasiona są pozyskiwane tylko z wyselekcjonowanych drzewostanów tzw. nasiennych, czyli lasów odznaczających się bardzo dobrą jakością. Dzięki temu mamy pewność, że kolejne pokolenia drzew będą posiadały bogatą pulę genową oraz najwyższą zdrowotność i witalność.

Po zbiorach nasion buka będą gromadzone żołędzie, których w Nadleśnictwie Olsztynek potrzeba aż 3 tony do produkcji około 400 tysięcy sadzonek. U dębu lata nasienne są częściej bo co 4 do 8 lat. Nasiona tak jak w przypadku buka również zbiera się z ziemi ale trzeba uważać by nie wrzucać do wiadra owoców dębu z dziurkami, gdyż te nie nadają się do wysiewu. Małe otwory, które czasem w nich widzimy powstają w wyniku działalności słoników żołędziowców. Samice tych niepozornych owadów składają jaja w żołędziach, z których następnie wylęgają się larwy żywiące się ich zawartością. Takich zainfekowanych nasion nie potrzeba.

Wyjaśnijmy jeszcze dlaczego u buków i dębów obfity urodzaj jest tak rzadko. Otóż są to gatunki ciężkonasienne co oznacza, że wyprodukowanie tak dużych nasion jak orzeszki bukowe, czy żołędzie wymaga od drzew dużego wydatku energii. Nie jest to możliwe co roku, dlatego lata nasienne, czyli te naprawdę obfite występują rzadko.

Z obfitego roku nasiennego oprócz leśników cieszą się też leśne zwierzęta.

Dlatego ze zbiorem nasion leśnicy muszą się spieszyć. Pożywne nasiona są przysmakiem dzików, wiewiórek, jeleni, sójek czy gryzoni. W przyrodzie można zaobserwować jeszcze jedną ciekawą zależność. Im więcej myszy, nornic, tym więcej pokarmu dla sów, a więc wiosną większy sukces lęgowy tych ptaków. Dodatkowo obfitość bukwi i żołędzi zatrzymuje dziki w lesie. Łatwy dostęp do pokarmu sprawia, że nie muszą wychodzić na pola w poszukiwaniu pożywienia, a co za tym idzie wyrządzają mniejsze szkody w rolnych uprawach.

Źródło: Las w Szkatułce, fot. Agnieszka Jurkiewicz